พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 66. อัชฌัตติกทุกะ 5. สังสัฏฐวาร
สภาวธรรมที่เป็นภายในและที่เป็นภายนอกเกิดระคนกับสภาวธรรมที่เป็น
ภายนอกเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 2 และจิตเกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่เป็นภายนอก
... เกิดระคนกับขันธ์ 2 ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (3)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกเกิดระคนกับสภาวธรรมที่เป็นภายในและที่เป็น
ภายนอกเพราะเหตุปัจจัย ได้แก่ ขันธ์ 2 เกิดระคนกับขันธ์ 1 ที่เป็นภายนอก
และระคนกับจิต ... เกิดระคนกับขันธ์ 2 ฯลฯ ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ (ย่อ)
เหตุปัจจัย มี 5 วาระ
อารัมมณปัจจัย มี 5 วาระ
อธิปติปัจจัย มี 5 วาระ
(ทุกปัจจัยมีปัจจัยละ 5 วาระ)
อวิคตปัจจัย มี 5 วาระ (พึงเพิ่มบทอนุโลม)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกเกิดระคนกับสภาวธรรมที่เป็นภายในเพราะนเหตุปัจจัย
(พึงเพิ่มเป็น 5 วาระอย่างนี้ เฉพาะ 3 วาระ มีโมหะ)
นเหตุปัจจัย มี 5 วาระ
นอธิปติปัจจัย มี 5 วาระ
นปุเรชาตปัจจัย มี 5 วาระ
นปัจฉาชาตปัจจัย มี 5 วาระ
นอาเสวนปัจจัย มี 5 วาระ
นกัมมปัจจัย มี 3 วาระ
นวิปากปัจจัย มี 5 วาระ
นฌานปัจจัย มี 5 วาระ
นมัคคปัจจัย มี 5 วาระ
นสัมปยุตตปัจจัย มี 5 วาระ
นวิปปยุตตปัจจัย มี 5 วาระ (พึงเพิ่มบทปัจจนียะ)
(การนับ 2 อย่างนอกนี้ และสัมปยุตตวาร พึงทำอย่างนี้)
พระอภิธรรมปิฎก ธัมมานุโลม [ทุกปัฏฐาน] 66. อัชฌัตติกทุกะ 7. ปัญหาวาร
66. อัชฌัตติกทุกะ 7. ปัญหาวาร
1. ปัจจยานุโลม 1. วิภังควาร
เหตุปัจจัย
[340] สภาวธรรมที่เป็นภายนอกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอก
โดยเหตุปัจจัย ได้แก่ เหตุที่เป็นภายนอกเป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์และ
จิตตสมุฏฐานรูปโดยเหตุปัจจัย ในปฏิสนธิขณะ เหตุที่เป็นภายนอกเป็นปัจจัยแก่
สัมปยุตตขันธ์และกฏัตตารูปที่เป็นภายนอกโดยเหตุปัจจัย (1)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอก เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายในโดยเหตุปัจจัย
ได้แก่ เหตุที่เป็นภายนอกเป็นปัจจัยแก่จิตโดยเหตุปัจจัย ในปฏิสนธิขณะ เหตุที่
เป็นภายนอกเป็นปัจจัยแก่จิตและกฏัตตารูปที่เป็นภายในโดยเหตุปัจจัย (2)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอก เป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายในและที่เป็น
ภายนอกโดยเหตุปัจจัย ได้แก่ เหตุที่เป็นภายนอกเป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์
จิตและจิตตสมุฏฐานรูปโดยเหตุปัจจัย ในปฏิสนธิขณะ เหตุที่เป็นภายนอก
เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์ จิตและกฏัตตารูปที่เป็นภายในและที่เป็นภายนอกโดย
เหตุปัจจัย (3)
อารัมมณปัจจัย
[341] สภาวธรรมที่เป็นภายในเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายในโดย
อารัมมณปัจจัย ได้แก่ เพราะปรารภจิต จิตจึงเกิดขึ้น (พึงอ้างบทที่เป็นมูล)
เพราะปรารภจิต ขันธ์ที่เป็นภายนอกจึงเกิดขึ้น (พึงอ้างบทที่เป็นมูล) เพราะปรารภจิต
จิตและสัมปยุตตขันธ์จึงเกิดขึ้น (3)
สภาวธรรมที่เป็นภายนอกเป็นปัจจัยแก่สภาวธรรมที่เป็นภายนอกโดย
อารัมมณปัจจัย ได้แก่ บุคคลให้ทาน สมาทานศีล รักษาอุโบสถแล้วพิจารณากุศลนั้น
ยินดีเพลิดเพลิน เพราะปรารภความยินดีเพลิดเพลินกุศลนั้น ราคะ ฯลฯ โทมนัส
